Spel van de maand

Logopedische doelen waarvoor je de app kunt gebruiken:

uitbreiden woordenschat:

Je kunt de lichaamsdelen oefenen maar ook woorden als verband, thermometer, bloeddruk, ambulance. Ook werkwoorden als verzorgen, onderzoeken, prikken komen aan bod.

zinsbouw:

Enkelvoudige zinnen met een bijwoordelijke bepaling bijv. "Nu gaat de dokter weer naar boven" of "Zometeen gaat de dokter naar het kindje"
VC bijzinnen: "Ik denk dat de dokter het meisje een prik gaat geven"
Betrekkelijke bijzin: "De dokter gaat naar het kindje dat boven ligt"

communicatieve functies:

Vertellen wat je van plan bent te gaan doen bijvoorbeeld: "Ik ga naar boven," of "ik ga handen wassen"

Prentenboeken

Snuffelhoek

Vragen en stellingen voor gesprekjes met oudere kinderen

Geef het kind de ruimte om iets te vertellen en zijn mening te geven en luister zonder oordeel.

Als je ziek bent moet je meestal naar de dokter toe. Vroeger toen je opa en oma klein waren kwam de dokter vaker thuis. Vind je dat de dokter bij jou thuis zou moeten komen?
In de wereld worden mensen steeds ouder en dus vaker ziek. Dat kost veel geld en er zijn te weinig artsen. Wat zou je hieraan kunnen doen?
Als je arts wilt worden moet je heel lang studeren en stage lopen. Waarom zou dat zijn?
Alle mensen zouden moeten sporten
Als je rookt is het je eigen schuld als je ziek wordt.

Communicatieplaten van Rolf originals

Als je in de praktijk of op school de themaplaten Rolf Originals - Communicatie hebt: daar zit een mooie plaat van het ziekenhuis bij. Ik gebruik dit spel graag als schermspel voor kinderen. De platen hebben een verschillende moeilijkheidsgraad. De plaat van het ziekenhuis is bijvoorbeeld moeilijker dan de plaat van de boerderij omdat bij deze plaat de kinderen meer zullen moeten vertellen om duidelijk te maken waar de gekleurde pionnen moeten komen. Er zijn namelijk veel kinderen die in bed liggen en ook verschillende dokters. Deze plaat leent zich voor betrekkelijke bijzinnen, bijvoorbeeld “het rode pionnetje moet bij het kindje in bed dat slaapt”.

Taaldenkgesprekjes voeren met behulp van platen uit het boek Nederland

Bij kinderen vanaf een jaar of 6/7 gebruik ik vaak het boek “Nederland” van Charlotte Demantons. Dit boek leent zich uitstekend voor mooie gesprekken. Ik bereid vaak een paar vragen voor maar houd daar ook niet heel strak aan vast. Soms benoemen kinderen iets wat ze op de plaat zien waar je ook weer over kunt doorpraten of filosoferen.

In verband met auteursrecht mogen we de platen uit het boek hier niet delen. Ik geef hieronder bij 1 plaat uit het boek taaldenkvragen, voor de herkenning zet ik er een kleine foto bij. Ik wens je mooie gesprekken!

Tip: heb je het boek zelf (nog) niet? O.a. op Pinterest zijn de afzonderlijke afbeeldingen terug te vinden.

Leesvoer

Dit artikel is geschreven voor leerkrachten maar de werkwijze en principes zijn heel goed toepasbaar in de logopedische behandeling.

In het artikel wordt de aanpak en de inzet van taaldenkgesprekken door de introductie van krachtige kwesties besproken. Krachtige kwesties zijn vragen of problemen waar niet maar één antwoord of oplossing voor is. “Het voeren van taaldenkgesprekken is een krachtig middel om zowel aan taaldoelen als aan zaakvakdoelen te werken” (Tammes, JSW 4 2021).

Logopedisten zetten DGM vaak in bij jonge kinderen met als doel om de taaldenkontwikkeling te stimuleren. Het gaat dan bijvoorbeeld om kinderen die moeite hebben met vragen op een hoger taaldenkniveau zoals voorspellen, reden geven en verklaren.

Bij oudere kinderen zijn denkgesprekjes heel bruikbaar voor het verwerven van nieuwe kennis en voor het ontwikkelen van hun taalvaardigheid en denkvaardigheid.

In de logopedische setting zijn taaldenkgesprekjes ook heel geschikt voor kinderen met communicatieve problemen; bijvoorbeeld kinderen die moeite hebben met spreekinitiatief nemen, reageren op de ander, meedoen aan een gesprekje, mening geven of overleggen. Als logopedist is het belangrijk om de juiste interactievaardigheden in te zetten, zoals stiltes laten vallen, op het juiste moment een (denk)vraag te stellen, vereenvoudigen van vragen of doorvragen en samenvatten. Daarnaast is aandacht voor metacommunicatie (=uitleg geven over de communicatie) en het geven van feedback heel zinvol voor kinderen waarmee je de communicatieve vaardigheden oefent.

Onderwerpen die geschikt zijn voor zo’n gesprek, uiteraard afhankelijk van de leeftijd van het kind, zijn bijvoorbeeld stellingen als “snoep zou verboden moeten worden”. Maar ook problemen waarvoor niet maar één oplossing is, zoals het afvalprobleem. Ook prikkelende vragen lenen zich heel goed voor een taaldenkgesprek bijvoorbeeld: “Zou je liever rijk of beroemd willen zijn? En waarom?” Prikkelende vragen vind je onder andere in het Communikaartspel, junior coachkaartjes, praatplaatjes en praatprikkels.

Tekenen met Nelleke

Inventief behandelen met Anja

Woordenlijst Ziek en gezond

Bij dit thema kun je deze woorden gebruiken:
Uit de BAK (Basiswoordenlijst Amsterdamse Kleuters):

groep 1

de borst
de rug
de bil
de schouder
de elleboog
de duim
de pink
de knie
de nek
de hals
de keel
het lijf
het gezicht
de wang
de kin
de wenkbrauw
de mond
de lip
de tand
het bot

pijn
zeer
verkouden
hoesten
zakdoek
niesen
buikpijn
overgeven
spugen
hoofdpijn
keelpijn
misselijk
de pil
de dokter
de dokterstas
de prik
prikken
het ziekenhuis
de ziekenwagen
dood
levend
de pleister

de wond/het wondje
beter (hersteld)
gezond
lucht (zuurstof)

groep 2

de adem
ademen
het hart
de hik
insmeren
jeuken
de korst
krabben
de navel
de neusdruppels
de oorpijn
de stem
de traan
het vel
de ambulance

de bacterie
bibberen
bleek zien
de bloedneus
de bult
duizelig
de koorts
de mazelen
de melktand
rillen
rusten
snuiten
te pakken (ziek)
de thermometer
thuisblijven
het verband
verzorgen
de waterpokken
de zalf
de zweetdruppel

Uit taaltherapie voor kinderen met taalontwikkelingsstoornissen (Leen van den Dungen)
Tot 2;6 jaar

de neus
de buik
het haar
de hand
de mond
het oog
het oor
de teen
de voet

de arm
het been
de billen
het hoofd
de tand
pijn
de navel
de dokter

Ziek en gezond

Hoe voel je je vandaag

Het snotterseizoen duurt behoorlijk lang als je met kinderen werkt. Daar maken we met dit thema dan maar gebruik van. Je dokterskoffertje, eindeloos veel boeken over ziek en gezond, mooie apps en leuke proefjes: de mogelijkheden zijn onuitputtelijk. Bij dit thema draait het om het menselijk lichaam en je goed voelen en zintuigen komen ook aan bod. Met Nelleke teken je een zieke kleuterklas en verder hebben we een leuk proefje, liedjes, taaldenkvragen, woordenlijsten en nog veel meer.

Gezondheid!

Hartelijke groet, Anja en Nelleke

Playmobiel Kinderziekenhuis

Een duidelijke uitleg van (een eerdere versie van) de app door meester Sander

BETERSCHAP

Meer prentenboeken bij het thema Ziek en gezond

snuffelhoek

Vragen en stellingen voor gesprekjes met oudere kinderen

Proefje gat in je hand

Idee van pinterest

Pleisters plakken

Kinderliedje Ik ben ziek, mijn hoofd doet pijn

Gebarenliedje Au Au Au

Communicatieplaten van Rolf originals

Foto's voor een goed gesprek

Dit kwam ik onderweg tegen...

Taaldenkgesprekjes voeren met behulp van platen uit het boek Nederland

Taaldenkvragen bij Ziekenhuis

Taaldenkgesprekken en wereldoriëntatie

Meester Jurre en de zieke kleuterklas

De kinderen in de klas van meester jurre hebben allemaal wel iets: teken mee met de clips hieronder.

Volwassende vs Kleuter

Joep heeft buikpijn

Aysha heeft hoofdpijn

Sam heeft een zere knie

Femke, Lynn en Tom hebben ook iets

Meester Jurre en de ambulance

Dokter Roos

Basisversie zieke kleuterklas

Inhoud verbanddoos

Leuke behandelideeën rond gezondheid en het menselijk lichaam

Behandelfragment Pop is ziek

Behandelidee omtrek lichaam